گرایش به استقلال طلبی در سیاست خارجی ایران مقطع رضا شاه

Authors

Abstract:

چکیده: برخلاف دوران پیش از رضا شاه که دو قدرت روس و انگلیس نقش تعیین کننده در شکل گیری و جهت دهی به سیاست خارجی ایران را داشتند ، سیاست خارجی ایران در عصر رضا شاه در تمامی ابعاد تلاش برای کسب استقلال از قدرت های بزرگ به ویژه انگلستان بود. اینکه چه علل و عواملی در تغییر جهت گیری سیاست خارجی ایران از وابستگی محض به قدرتهای بزرگ (روس و انگلیس) در سالهای پیش از کودتای 1299؛ به سمت استقلال از قدرتهای بزرگ (انگلستان) و تلاش برای تامین حداکثر منافع ملی به دور از نفوذ این قدرتها دخیل بوده است پرسش مهمی است که این مقاله قصد واکاوی و پاسخ به آن را دارد.فرضیه این مقاله آن است که افزایش سطح قدرت ملی ایران در مجموع در آن مقطع ، لاجرم نقش موثرتر و فعال تر و مستقل تری در سیاست خارجی را نیز طلب می کرد،که نهایتاً تلاش بازیگر نوظهور یعنی ایران عصر رضا شاه برای ایفای نقش جدید ، منجر به تنش در روابط ایران با کشور هژمون ( انگلستان) گردید. به زعم نگارنده با بهره گیری از نظریه چرخش قدرت ، نقش "چارلز دوران " بهتر میتوان این سوال مهم تاریخ دیپلماسی ایران را پاسخ گفت.همچنین روش تحقیق در این مقاله روش توصیفی – تحلیلی با استناد به داده های تاریخی است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تهدیدات امنیتی خارجی و تکوین استقلال طلبی در سیاست خارجی ایران

بی اعتمادی شدید ایرانیان به قدرت های خارجی علی الخصوص قدرت های غربی و نگرانی از احتمال دخالت های مخرب آنان موضوعی است که ریشه های عمیقی در تاریخ سیاسی ایران دارد. در این مقاله، تأثیر دخالت های امپریالیستی قدرت های خارجی بر تکوین گرایش به بیگانه ستیزی در سیستم سیاسی ایران طی سه دوره قاجاریه، پهلوی، و جمهوری اسلامی مورد بررسی قرار می گیرد. سؤال مقاله این است که چرا حساسیت به مسأله استقلال در سیاس...

full text

منزلت طلبی به مثابه سیاست خارجی؛ چهارچوبی برای تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران

در سالیان اخیر شاهد کاربست نظریه های مختلفی از سوی صاحب نظران برای تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و مصادیق رفتاری آن بوده ایم. در عین حال، هیچ یک از نظریه های متعارف قادر به تبیین و تحلیل کلیت سیاست خارجی ایران نیست. این امر موجب شده برخی صاحب نظران سیاست خارجی ایران را مجموعه تصمیماتی اقتضائی در نظر گیرند. هدف این مقاله پردازش و تدوین نظریه سیاست خارجی مبتنی بر نظریه هویت اجتماعی و مفهو...

full text

بازتاب سیاست خارجی جمهوری‌اسلامی ایران در گرایش سیاسی دانشجویان

تحقیق حاضر به‌منظور شناخت گرایش سیاسی دانشجویان به بازتاب سیاست خارجی ج.ا.ایران و تأثیر عواملی همچون مقطع تحصیلی، گروه آموزشی و قومیت بر میزان گرایش سیاسی دانشجویان توجه دارد. دراین تحقیق ازنظریه‌های وایت، آلپورت، فیش‌باین- آیزن، مزلو، روزن اشتیل، گرونبرگ، هروشکا و... استفاده شده است. روش گردآوری اطلاعات این تحقیق، مبتنی بر پیمایش است. جامعه آماری تحقیق، دانشجویان دختر و پسر دانشگاه سراسر کشور ...

full text

پیشینة تاریخی فرهنگ استراتژیک «عزت طلبی» در سیاست خارجی ایران معاصر، مطالعه موردی؛ سیاست خارجی دوران صفویه

عده‌ای بر این باورند که در سال‌های پس از انقلاب اسلامی، حفظ شأن و عزت طلبی در سیاست خارجی بر منافع ملی رجحان داشته است و از این رهگذر منافع ملی بعضا مغفول واقع شده‌اند. اما باید بیان کرد این میزان از توجه به شأن و عزت‌جویی می‌تواند بر گرفته از « فرهنگ استراتژیک منزلت طلب» ایرانیان باشد. این امر نه الزاما بعد از انقلاب اسلامی بلکه، قرن‌هاست در تعامل ایران با جهان خارج اعمال شده که می‌توان دو...

full text

رویکرد سیاست خارجی ایران و ترکیه به مساله استقلال کردستان عراق

عراق از زمان موجودیت سیاسی خود به عنوان یک کشور از سال 1921 تا به امروز با مسئله خودمختاری کردها و حدود آن در شمال کشور درگیر بوده است. حکومت اقلیم کردستان در سال 1991 با اعلام منطقه ممنوعه پروازی توسط سازمان ملل شکل گرفت، اما با سقوط صدام در سال 2003 وارد مرحله نوینی گردید به گونه‌ای که توانست ضمن نفوذ در عراق و بهره‌گیری از تجربه ده ساله حکومت منطقه‌ای، در تدوین قانون اساسی نقشی فعال داشته با...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 14  issue 42

pages  57- 82

publication date 2018-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023